Διασφάλιση προσβασιμότητας των ατόμων με αναπηρία στις παραλίες

Σύμφωνα με τις αποφάσεις υπ’ αρ. πρωτ.1052758/ 1451/Β0010/10.04.2012 Απόφασης του Υπουργείου Οικονομικών – Γενική Γραμματεία Δημόσιας Περιουσίας, που συμπληρώνει την υπ’ αριθ. 1038460/ 2439/ Β0010/15.04.2009 (ΦΕΚ 792/ 29-4-2009 Τεύχος Β΄) παλαιότερη Κοινή Απόφαση των Υπουργών Οικονομίας & Οικονομικών και Εσωτερικών, οι Δήμοι που έχουν παραλίες, υποχρεούνται να έχουν τουλάχιστον μια προσβάσιμη για όλους παραλία. Όμοια υποχρέωση έχουν όσοι Δήμοι  διαχειρίζονται λουτρικές εγκαταστάσεις.

Για να θεωρηθεί, σύμφωνα με τις αποφάσεις « προσβάσιμη» μια παραλία οφείλει να διαθέτει τα εξής:

– Ένα (1) διάδρομο, κάθετα προς την ακτογραμμή, που θα επιτρέπει την είσοδο στο νερό των χρηστών αναπηρικών αμαξιδίων και θα χρησιμοποιείται αποκλειστικά και μόνο για την εξυπηρέτηση ανθρώπων με αναπηρία (Α.με.Α.). Αυτός ο διάδρομος θα φέρει τις πιο κάτω τεχνικές προδιαγραφές :

α) θα είναι προσωρινή κατασκευή

β) θα κατασκευάζεται ισόπεδα με το πέριξ έδαφος της ακτής

γ) θα κατασκευάζεται από μη τοξικά υλικά , φιλικά προς το περιβάλλον , κατάλληλα για εξωτερική χρήση, ανθεκτικά σε οποιεσδήποτε καιρικές συνθήκες , υγρασία, υπεριώδη ακτινοβολία κ.λπ.

δ) θα διαθέτει ομαλή, αντιολισθηρή και συνεχή επιφάνεια

ε) θα έχει πλάτος τουλάχιστον 1,5 μ. και τα όρια του να επισημαίνονται (επ΄ αυτού) με συνεχή κίτρινη λωρίδα πλάτους 10 εκ.

στ) θα κατασκευάζεται σε τέτοια θέση ώστε η μέγιστη κατά μήκος κλίση τους να μην είναι μεγαλύτερη από 8%

ζ) θα φέρει σε επιλεγμένα σημεία και ιδιαίτερα στην αρχή και το τέλος αυτού, με επιδαπέδια σήμανση, το Διεθνές Σύμβολο Πρόσβασης και

η) θα τοποθετηθεί σε τέτοια θέση ώστε να μπορεί να συνδέεται με τους εκτός αιγιαλού χώρους εξυπηρέτησης των Α.με.Α. (στάθμευσης, τουαλέτες κ.λπ.).

 

– Οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) υποχρεούνται επιπλέον να εξασφαλίσουν την ύπαρξη ενός (1) τουλάχιστον χώρου υγιεινής (WC) και ενός (1) αποδυτηρίου, μη μόνιμης κατασκευής, με διαστάσεις και εξοπλισμό που να επιτρέπουν τη χρήση τους από τους Α.με.Α., σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Οι χώροι αυτοί πρέπει να βρίσκονται στα όρια του κοινοχρήστου χώρου του αιγιαλού, παραλίας κ.λπ. και να είναι προσβάσιμοι από τους διαδρόμους πρόσβασης και τους υπάρχοντες χώρους στάθμευσης.

 

– Επίσης οι Ο.Τ.Α. υποχρεούνται να εξασφαλίσουν, εντός της εκτός αιγιαλού περιοχής στάθμευσης, ένα (1) τουλάχιστον χώρο στάθμευσης αποκλειστικά για Α.με.Α., ο οποίος να έχει τις απαραίτητες διαστάσεις, καθώς και ειδική επιδαπέδια και επιστήλια σήμανση, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.

 

Συμπληρώνοντας την παραπάνω απόφαση, νομίζουμε ότι για να έχει σωστή πρόσβαση μια παραλία, απαιτείται επιπλέον:

Ο διάδρομος να είναι κοντά στον πύργο ναυαγοσώστη, αν υπάρχει,  να συνδέεται εκτός από το parking, wc, καμπίνα και με τα ντους, πιθανές καντίνες, bar ή λοιπές παροχές προς λουόμενους., που υπάρχουν στην παραλία και κυρίως  να μην είναι απομονωμένος.

 

-Εάν κατασκευαστεί από ξύλινες λωρίδες, τα διάκενα μεταξύ των λωρίδων δεν πρέπει να είναι μεγαλύτερα του 1,5 cm.

-Να υπάρχουν προσβάσιμα ντους.

Να υπάρχει σήμανση στη θέση στάθμευσης και καθοδηγητικά σήματα για παραλία, WC – ΑμεΑ, καμπίνα αλλαγής, bar κλπ.

 

-Στο τέλος του διαδρόμου, πριν τη θάλασσα, να κατασκευάζεται πλατφόρμα στάσης με στέγαστρο σκίασης (π.χ. τέντα ή πέργκολα), διαστάσεων π.χ  3m*3m, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα «χαλάρωσης» πριν ή μετά το μπάνιο.

 

-Να τοποθετείται μπάρα στήριξης σε συνέχεια του διαδρόμου ως μέσα στη θάλασσα και σε μήκος κατάλληλο ώστε στο τέλος της, ανάλογα με το βάθος που έχει εκεί η θάλασσα, να επιπλέει το άτομο αν αφήσει το στήριγμά του.

 

-Για πλήρη πρόσβαση, να υπάρχει μηχανικό αναβατόριο για την είσοδο των ατόμων με αναπηρία ή των εμποδιζόμενων ατόμων (ηλικιωμένοι με μειωμένη κινητικότητα κλπ) στη θάλασσα. Σε περίπτωση που αυτό δεν είναι δυνατό , να υπάρχει καρέκλα θαλάσσης και παροχή υπηρεσίας βοηθού για την μεταφορά και την καθοδήγηση των ΑμεΑ στη θάλασσα.

 

-Πριν την κατασκευή να γίνεται έλεγχος της παραλίας(κλίση, φυσικά εμπόδια κ.ά)  και του βυθού της θάλασσας στο τέλος του διαδρόμου (όχι βραχώδης βυθός) και ένας μικρός καθαρισμός από πέτρες , μικρά βραχάκια ή ότι άλλο μπορεί να πληγώσει τους κολυμβητές στη περιοχή αυτή.

 

Τα παραπάνω  θα έπρεπε να είναι αναγκαία προαπαιτούμενα και για την απόκτηση του σήματος «γαλάζια σημαία» για όσες παραλίες την διαθέτουν.

 

Υπάρχουν στην αγορά καρέκλες θαλάσσης, που χρησιμοποιούνται σε κάποιες οργανωμένες παραλίες, που συνήθως τις διαχειρίζονται ιδιώτες. Επιπλέον κάποια άτομα με αναπηρία έχουν αγοράσει δική τους καρέκλα για να εξυπηρετηθούν. Ακόμη υπάρχει αναβατόριο για ΑμεΑ στην οργανωμένη για ανθρώπους  με αναπηρία παραλία Πικ Πλαζ του Κ.Α.Α.Π  Βούλας.  Αναβατόριο για ΑμεΑ και εμποδιζόμενα άτομα διαθέτει και η Λίμνη της Βουλιαγμένης.

 

Πριν περίπου  πέντε  χρόνια  στο Εργαστήριο Τεχνικής Μηχανικής του τμήματος Μηχανολόγων Αεροναυπηγών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών, μελετήθηκε και κατασκευάστηκε μια μη μόνιμη διάταξη με μηχανισμό, το SEATRAC (κατοχυρωμένη ευρεσιτεχνία σε Ελλάδα, Ευρώπη και ΗΠΑ), που μπορεί να τοποθετηθεί σε μια παραλία και να μεταφέρει άτομα μειωμένης κινητικότητας και παραπληγικούς στη θάλασσα. Δεν απαιτείται καμιά παρέμβαση στην ακτή που τοποθετείται, συνεπώς μετά το πέρας της θερινής περιόδου μπορεί να απεγκατασταθεί και να φυλαχθεί ως τη νέα του εγκατάσταση. Το μηχάνημα

 

είναι ενεργειακά αυτόνομο, καθώς για τις ενεργειακές του ανάγκες χρησιμοποιείται φωτοβολταϊκό πάνελ (ηλιακή ενέργεια).

Φυσικά η εγκατάσταση αυτού του μηχανήματος δε σημαίνει ότι δεν απαιτείται να γίνουν όλες οι άλλες εγκαταστάσεις που αναφέρονται στα παραπάνω για να γίνει η παραλία προσβάσιμη.  Μόνο σε συνέργια με αυτές θα μπορεί κάποιος να έχει σωστή πρόσβαση. Νομίζουμε ακόμη ότι για να εξυπηρετούνται  άτομα με τετραπληγία ή ψηλή παραπληγία ή άτομα με σπαστικότητα, που χρειάζονται μεγαλύτερη στήριξη, θα πρέπει κατά τη γνώμη μας, να αναβαθμιστεί ο σχεδιασμός της καρέκλας του μηχανήματος, π.χ, να προστεθεί ζώνη ασφαλείας (αν είναι επιτρεπτό από τους διεθνείς κανονισμούς) και πτυσσόμενο μπράτσο στήριξης από την πλευρά που γίνεται η μεταφορά του χρήστη και είναι ο προσβάσιμος διάδρομος της παραλίας.

Οι παραλίες που έχει τοποθετηθεί το SEATRAC εφέτος και μέχρι στιγμής, που μπορούμε να επισκεφτούμε είναι η παραλία Αγίου Βασιλείου Αχαΐας, Αιγίου, η παραλία Αναβύσσου, Νέας Μάκρης, Ραφήνας, Αγίας Μαρίνας στο Κορωπί, Γαλάζιας ακτής στο Λαγονήσι, Γλυφάδας, η παραλία Αναύρου Βόλου, η παραλία Φανής στη Ναύπακτο, Μαρκόπουλου Ωρωπού, Ανάστασης Καλαμάτας, Νέοι Επιβάτες Δήμου Θερμαϊκού, Ιεράπετρας Κρήτης και ίσως αλλού που μας διαφεύγει.

Είναι νομίζουμε απαραίτητο εδώ να επισημάνουμε την ανάγκη φύλαξης και συντήρησης των μηχανημάτων και των λοιπών εγκαταστάσεων  από τις υπηρεσίες των Δήμων που τα εγκαθιστούν,  γιατί αλλιώς η εξυπηρέτηση που προσφέρουν στους ανθρώπους με αναπηρία  δεν θα υπάρξει για πολύ καιρό.

Ακόμη πολύ σημαντικό είναι να ενημερωθούν οι συμπολίτες μας για την αναγκαιότητα των εγκαταστάσεων, τη χρησιμότητά τους, κυρίως όμως να μας βλέπουν να  χρησιμοποιούμε συχνά τις όποιες  εγκαταστάσεις  και έτσι να τις σεβαστούν και να φροντίσουν για τη διατήρησή τους.

Βασιλική Κοφινάκου  Συν/χος Μηχανολόγος Μηχανικός